Demans hastalığı özellikle ileri yaşlı kişiler veya ailesinde bu hastalık olan kişiler tarafından oldukça merak edilmektedir. Bu hastalık halk arasında bunama olarak da bilinir. Bu hastalığın en önemli özelliği hastaların beyinsel fonksiyonlarını etkilemesi ve bu şekilde günlük hayatta kullandıkları temel becerileri kaybetmelerine yol açmasıdır. Bu hastalığın etkilediği beyin fonksiyonlarının başında; bellek, konuşma ve öğrenme gelir.
Bu nedenle, bu hastalığın ilk evrelerinden itibaren kişilerde unutkanlık, konuşmada zorluk ve yanlışlıklar veya yeni bilgiler öğrenememe gibi belirtiler ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe kişiler çevreleri ile iletişim kurmakta zorlanmaya ve yakınlarını tanıyamamaya başlar. Belli bir evreden sonra demans hastalarının kendi başlarına evden dışarı çıkmaları önerilmez. Zira, hastalığın etkisi ile hastalar kaybolabilir veya evlerinin yolunu karıştırabilirler. Başlarda hastalar kendi başlarına hareket edebilse de hastalığın son evrelerinde yatağa bağlı hale gelebilirler.
Bu evrelerde hastaların bakımı çok önemlidir. Doktorlar demans hastalığını tamamen ortadan kaldıramasa da tedavilerle hastalığın belirtilerini azaltmayı amaçlarlar. Kendilerinde bu hastalığın olabileceğinden şüphelenenler doktora giderek demans testi yaptırabilirler. Bu hastalığın farklı türleri bulunmaktadır ve bunlardan en yaygın görüneni Alzheimer hastalığıdır.
Demans Ne Demek
Demans ne demek, demans nedir diye soranlar için kısaca bu hastalık bunama olarak açıklanabilir. Tıp bilimi Alzheimer hastalığının sık görülen demans türlerinden biri olduğunu söyler. Bu hastalık kişinin beyninin özellikle öğrenme, hatırlama, koordinasyon ve konuşma gibi fonksiyonlarında aksaklık olması şeklinde kendini gösterir. Hastalık yavaş ilerler. Her ne kadar demans hastalığının yalnızca yaşlılarda görüldüğü düşünülse de bu hastalık genç yaşta demans belirtileri de ortaya çıkartabilir. Ancak, yaşlı kişiler gençlere göre bu hastalık bakımından daha riskli bir gruptadır.
Demans Belirtileri
Demans hastalığı ilk evrelerinde konuşmada zorluklar yaşanmasına, unutkanlığa, eşyaların yerlerini karıştırmaya veya yeni bilgiler öğrenmekte zorlanmaya sebep olabilir. Hastalık ilerledikçe hafıza sorunları, tanıdıkları hatırlamakta zorlanma, günün vakitlerini karıştırma ve kendi kendine bakmakta zorlanma gibi başka demans belirtileri ortaya çıkabilir. Demans hastalığı son evresinde kişi bakıma ihtiyaç duyabilir ve konuşma, yürüme gibi yetilerini kaybedebilir.
Demans Hastalığı Nedenleri
Demans hastalığı nedir: Demans hastalığı belirtileri gösterdiğini düşünen kişiler bu hastalığın nedenlerini merak edebilir. Demans hastalığının nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, kadınların erkeklerden, yaşlıların gençlerden ve ailesinde daha önce Demans geçirmiş kişiler olanların olmayanlara kıyasla daha riskli grupta oldukları söylenebilir. Diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıklar, zararlı kimyasallara maruz kalmak, bazı vitamin ve minerallerin eksikliği ve düzgün beslenmeme de kişileri Demans hastalığı bakımında riskli bir konumu getirebilir.
Demans Tedavisi
Demans hastalığının tamamen ortadan kaldırılması mümkün değildir. Henüz bu hastalığı iyileştiren bir tedavi bulunamamıştır. Bununla birlikte, bu hastalığın belirtilerini hafifleterek hastanın daha iyi ve konforlu bir yaşam sürmesini sağlamak mümkündür. Demans hastalığı tedavisi hastalığın belirtilerini hafifletmeyi amaçlar.
Uzman hekimler öncellikle hastanın varsa kronik hastalıkları, vitamin eksiklikleri ve diğer temel rahatsızlıklarına yönelik tedavi uygulamaktadır. Bu tedaviler genellikle demans belirtilerine karşı da olumlu sonuçlar vermektedir. Demans hastası kişiler yemek yemek, yürümek ve günlük aktivitelerini yerine getirmek için bakım ve desteğe ihtiyaç duyabilirler. Bu nedenle, demans tedavisi için hastalar demans tedavi merkezlerine başvurarak ve uzmanlardan destek alarak daha konforlu ve sağlıklı yaşayabilirler.
Huzurevi hizmetlerinden yardım almak sürecin hem hasta hem de yakınları için daha rahat geçmesini sağlayabilmektedir.
Demans Testi
Unutkanlık gibi sorunlar yaşayan ve yaş veya aile geçmişi bakımından risk grubunda olan kişiler uzman hekimlere danışarak kendilerinde demans başlangıcı olup olmadığını anlamak için demans testi yaptırabilirler. En yaygın uygulanan demans testi Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Ohio Eyalet Üniversite’sinde geliştirilmiştir. Bu test yaklaşık 15 dakika sürer ve kişinin kognitif becerilerini test eder.
Özellikle, kişilerin hafıza, hesaplama, ayırt etme gibi zihinsel fonksiyonlarının doğru çalışıp çalışmadığı araştırılır. Yapılacak testin sonuçlarına göre uzman doktorlar tarafından kişiye demans tanısı konulabilir. Bu durumda, demans hastalığının belirtilerini hafifletecek birtakım tedavi yöntemleri uygulanmaya başlanabilir.
Demans Evreleri?
Demans hastalığı, hastalık belirtilerine ve hastalığın hastanın günlük hayatı üzerindeki etkilerine göre farklı evrelere ayrılır. Bu hastalık sinsidir ve yavaş seyir gösterir. Hastalar ve yakınları, demans hastalığının ilk evresinde konuşurken kelime seçmekte zorlandıklarını, tekrar eden sorular sorduklarını, yeni şeyler öğrenmekte ve hatırlamakta güçlük çektiklerini, kişiliklerinde belli değişiklikler olduğunu, eşyalarını daha sık kaybetmeye başladıklarını ve hafıza ile ilgili sorunlar yaşadıklarını gözlemlerler.
Hastalık ilerleyip orta evrelere ulaştığında, bu semptomların şiddeti artar. Hastalar bu evrede arkadaşlarını hatırlamayabilir, günün vakitlerini karıştırabilir, kendilerine bakmakta zorlanabilir, konuşurken doğru kelimeler yerine yanlış kelimeler kullanabilir ve çevreleriyle iletişim kurmakta zorlanabilirler. Bu evrede kişilerin tek başlarına evden dışarı çıkmaları önerilmez. Zira hastalar hastalığın bu evresinde kaybolabilir ve eve dönüş yolunu bulamayabilirler.
Hastalığın daha ileri demans evrelerinde, hastaların hareket kabiliyetinde ciddi kayıplar yaşanabilir. Örneğin, kişiler tek başına yemek yeme, hareket etme ve yürüme gibi faaliyetleri yapamayabilirler. Demans hastalığının son evreleri hastanın devamlı bakıma ihtiyaç duymasına neden olur. Kişiler yatağa bağlı hale gelirler. Bu evrede hastanın uzman kişilerden profesyonel medikal bakım ve destek alması oldukça önemlidir. Özellikle, yatakta kalmaya bağlı enfeksiyonlar, beslenmede zorluklar ve akciğer rahatsızlıkları hastalar için ölümcül olabilir.
Demans Türleri?
Demans hastalığının birçok farklı türü vardır. Demans çeşitleri arasında en çok bilineni Alzheimer hastalığıdır. Bu hastalığın; vasküler demans, Parkinson, Huntington, frontotemporal demans gibi başka türleri de vardır. Kendisinde demans hastalığı olduğundan şüphelenip uzman hekimlere başvuranlar demans türleri ile ilgili bilgi alabilirler.
Demans ve Alzheimer Arasındaki Fark
Demans tek bir hastalıktan ziyade kişilerin beyin fonksiyonlarındaki veya hafıza, konuşma gibi zihinsel becerilerindeki gerilemeyi ifade eder. Demans hastaları birçok farklı belirti yaşayabilirler ve bu belirtilerden bazıları Alzheimer hastalığı ile ortaktır.
Ancak, bir hastaya demans tanısı konulabilmesi için bazı belirtilerin bulunması şarttır. Bu belirtilerin başında hafıza, konuşma, dikkat, öğrenme, karar verme ve görme becerilerindeki gerilemeler gelir. Örneğin, hasta en son öğrendiği yeni bir bilgiyi, bir önceki gün yaptıklarını veya yediklerini unutabilir. Demansın aksine Alzheimer tek bir hastalığı ifade eder. Bu hastalık belirtileri bakımından demans ile benzerdir ve tıpta demansın bir türü olarak kabul edilir.
Demans Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Demans hastalığı tanısı koymuş kişilerin yaşam süreleri ve yaşam kaliteleri hastalığın seyrediş biçimi ve hızına göre değişecektir. Bu nedenle, bu konuda genel bir bilgi vermek mümkün değildir. Hastalığın ilk evrelerinde kişiler hayatlarını büyük ölçüde eskisi gibi sürdürebilirler. Ancak, ilerleyen zamanlarda hastalar hem çevreleri ile iletişim sorunları yaşamaya hem de kendi kendilerine hayatlarını idame ettirememeye başlarlar. Demans hastalığının son evrelerinde kişi yatağa bağımlı hale gelir ve bu evrede enfeksiyonlar ve beslenme sorunları hastalar için ölümcül olabilir.
Demans Hastalığı Genetik Midir?
Demans hastalığının kesin olarak nedenini bilmek mümkün değildir. Ancak, ailesinde bu hastalığı yaşamış olan kişiler olanların bu hastalığa genetik olarak yatkınlığı olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, aile geçmişi demans hastalığı için risk faktörlerinden biridir. Özellikle yakın çevresinde bu hastalığın olduğundan haberdar olan kişilerin kendilerini demans hastalığı belirtileri ile ilgili gözlemlemeleri ve gerektiğinde uzman hekimlere danışmaları önerilir.