Yaşlı Öz Bakım Hizmetleri
Sağlıklı bireyler gereksinimlerini kendileri karşılaşırken, yaşlı bireyler başka bir kişinin yardımına ihtiyaç duyabilirler. Yaşlı bireylerin kendi öz bakımlarını tam anlamıyla karşılamaları mümkün olmayacağından profesyonel kurum ve personellerden bu konuda destek almak gerekir.
Öz bakım her birey için önemli olduğu gibi yaşlı ve yatalak durumda olan bireyler için daha da önemlidir. Yaşlı bireylerin sağlıklarını koruması ve devam ettirebilmesi için öz bakımlarının düzenli yapılması, yatalak yaşlılara düzenli olarak uzman hemşire gözetiminde pozisyon verilmesi gerekmektedir.
Düzenli pozisyon verilmediği taktirde yaşlılarda yatak yarası oluşma riski artmaktadır. Bu riski ortadan kaldırmak ve yaşlı bireylerin deri bütünlüğünü korumak amacıyla pozisyon takipleri düzenli olarak yapılmaktadır. Yaşlı bireylerin bakımı için yapılması gereken kişisel bakım uygulamaları şunlardır:
El Bakımı: Yaşlı tuvalete girdikten sonra, dışarıdan gelindiğinde, yemeklerden önce ve sonra ellerin sık sık ve düzenli yıkanarak hijyenik hale getirilmesi gerekmektedir.
Ayak Bakımı: Ayak sorunları yürümeyi ve hareket etmeyi zorlaştıracağından ayak bakımının günlük olarak yapılması gerekmektedir.
Tırnak Bakımı: Tırnak bakımı her hafta banyo öncesinde yapılmalıdır. Bunun önemi ise, yaşlının tırnakları arasında oluşacak olan bakterilerin önlenmesidir.
Perine (Genital) Bakımı: Çeşitli vücut atıkları, idrar ve dışkı bu bölgeden atıldığı için bu bölgenin hijyenine daha dikkat edilmesi gerekmektedir. Genital bakım düzenli yapılmadığı taktirde yaşlının vücudunda böbrek, idrar yolu ve bağırsak enfeksiyonlarına yol açar.
Saç Bakımı: Yaşlı bireylerin hormonal hastalıklar, stres, yaşlanma, enfeksiyon ve bazı ilaçlar saç sağlığını bozabilir. Her banyoda saçlar iyice bol su ile durulanmalıdır. Yatalak durumdaki yaşlıların yatak banyosu yaptırılırken saç bakımları da kuru şampuanlı bonelerle yapılmalıdır.
Ağız Bakımı: Yaşlı bireylerin düzenli olarak diş veya protezleri fırçalanmalıdır. Takma dişleri her gece temizleme suyuna koyulmalıdır ki ağız içi enfeksiyonları, pamukçuk, aft gibi sorunlarla karşılaşılmasın.
Göz Bakımı: Gözde oluşan çapaklar her gün düzenli olarak pamuk bir bez yardımı ile temizlenmelidir. Göz temizliği düzenli yapılmadığı taktirde gözde oluşacak göz enfeksiyonlarını önlemek mümkün değildir.
Kulak Bakımı: Dış kulakta biriken kirler kulak pamuğu yerine parmağa dolanan steril bir gazlı bez yardımı ile temizlenmelidir.
Burun Bakımı: Burun içindeki salgılar yumuşak bir mendil yardımıyla temizlenmelidir. Burun temizlenmediği taktirde burun içinde kuruluk olursa kabuklaşır ve solunumu olumsuz etkiler.
Vücut ve Deri Bakımı: Yaşlılıkta elastikiyetini kaybetmiş ve sarkmış deri oranı artmaktadır. Yaş ilerledikçe koyu renkli benekler, kuruluğa bağlı çatlaklar oluşmaktadır. Bunu önlemek için deriyi sürekli nemlendirmek ve bakımını yapmak gerekir.
Yaşlı Bakım Evinde Sosyo-Psikolojik Rehabilitasyon Hizmetleri
Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezlerinde verilmesi gereken hizmetlerin ikinci bölümünde, yaşlılara verilecek sosyo-psikolojik destek hizmetlerinin çok önemli olduğunu düşünmekteyiz. Fakat Türkiye’deki geleneksel aile yapısının özelliği gereği yaşlılar çocukları ve torunları ile beraber yaşamalı algısı oluşturulduğundan bugüne kadar üniversiteler dahil hiçbir eğitim kurumunda yaşlı psikolojisi ile ilgili kaynağa ve müfredata rastlanmamıştır.
Yaşlılarda geçmişe özlem ve ölüm korkusunun yoğun olduğu bilinmesine rağmen, özellikle İstanbul trafik yoğunluğu, iş stresi ile eşine ve çocuklarına vakit ayıramayan bir çocuğun her gün anne babasıyla 3-4 saat vakit geçirmesini beklemenin imkansız oluşu, İstanbul gibi metropol şehirlerimizde yaşlıları psikolojik yalnızlığa maruz bırakmaktadır. Eşini kaybetmiş, hiç evlenmemiş veya evlenmiş ama çocuğu olmamış yaşlılarımızda bu durum çok daha dikkat çekmektedir.
Nasrettin Hoca’ya soruyorlar ,’’Hocam kıyamet ne zaman kopacak ? ‘’ Hoca esprili bir cevap veriyor, ‘’Küçük kıyamet eşimin öldüğü gün, büyük kıyamet ise benim öldüğüm gün ‘’.
Gerek sağlık sebebiyle, gerekse yalnızlık hissiyle, güvenli, kontrollü ve takiplerin profesyonel yapıldığı kurumlara geldiklerinde, onların yalnızlık hislerini atarak, rahat bir ortamda huzurlu yaşamalarını temin etmekle mükellef olduğumuzun bilincindeyiz.
Huzurevi hizmet kalitesini arttırmanın birinci yolu; Yaşlıların bu tür ihtiyaçlarını bilerek, işletmecinin yaşlı psikolojisine uygun kurumlar dizayn etmesinden başlar, sonraki aşama ise kuruma alınacak sorumlu müdürün yeterli bilgi birikimine sahip, yetiştiği ortamın mesleği ile uyumlu olmasına dikkat etmekten geçer.
Profesyonel bir altyapı oluştuktan sonra yaşlı yakınının kuruma müracaatından itibaren yetkililerimiz devreye girerek, yaşlının kuruma kabulünden önce yaşlıyı evinde ziyaret edip hakkında bir kanaat oluşturulmaktadır. Nasıl bir odada kalması gerektiği, odada kalan arkadaşlarının kişilik yapıları ile sosyo-kültürel düzeyleri itibari ile kendisine en uygun olanlar belirlenerek, yatalak hasta ya da gezen yaşlı olup olmadığı hususlarında oda tercihine dikkat edilmektedir. Hatta yaşlının kabulünde, yakınlarının yanında olması ve transfer esnasında bulunması tercih edilmektedir.
Yaşlının kurumumuza kabul aşamasında kurum kapısında sıcak bir şekilde karşılanarak yaşlının kurum hakkında ilk kanaatini olumlu tutmak, yaşlının kurumda kaldığı süre içerisinde sürekli katlara ziyarette bulunarak dertlerini ve şikayetlerini çözmek, onlara yalnız olmadıklarını hissettirmek temel amaçlarımızdandır.
Huzurevi ziyareti maksadıyla gelen ziyaretçileri yönlendirirken, yaşlı psikolojisi eğitimi ve yaşlı ile ilişkilerde deneyimi olan yaşlı bakımı personeli mihmandarlığında yaşlının moral ve motivasyonunun olumsuz etkilenmesinin engellenmesi amaçlanmaktadır.Formun Üstü
Yaşlı Bakım Evi Yoğun Bakım Sonrası Hizmetler
Hastanelerin yoğun bakım servislerinde takip edilen ve stabil hale geldiğinde taburcu olan, ancak solunum ve beslenme sıkıntısı yaşayan yaşlılar ile terminal dönemdeki kanser yaşlılarının bakım hizmeti, İstanbul Şişli ve Çamlıca huzurevi şubelerimizde merkezi oksijen ve vakum sistemi ile yerine getirilmektedir.
Huzurevi nöroloji ve dahiliye uzmanı doktor kontrolünde solunum makinasına bağlı, PEG, NGS vb ile beslenen yaşlılarımızın takipleri, kurum geriatri hemşirelerimiz, öz bakımları ise yaşlı hasta bakıcı personeli tarafından yapılmaktadır. Vital bulgular ve gerekli laboratuvar tahlilleri yapılarak misafirlerimizin genel durumları yakınları ile de paylaşılmaktadır.
Öz bakımlarımız profesyonelce yapılmakta olup, bası yaraları oluşmaması için hijyenik tutulmakta ve sık sık pozisyon verilip, mevcut yara ile gelen yaşlılarımızın da yara bakımları yapılmaktadır
Yaşlı Bakım Evi Ekstra Sağlık Hizmetleri
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın huzurevleri ile ilgili yönetmelik doğrultusunda açılan, çalışan ve kapanan Özel Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezleri’nin vermesi gereken hizmetler belirtilmiş, yaşlı bakım evi hizmetleri verirken hastanelere nakillerde 112 Ambulans, Aile Sağlık Merkezleri ve Devlet Hastanelerinden ücretsiz faydalanma imkanı sağlanmıştır.
Ancak İstanbul Avrupa yakası ve Anadolu Yakası’nda bulunan huzurevi şubelerimiz bünyesinde bakımları özenle yapılan yaşlı misafirlerimizin yaş ortalaması 80 civarında olup, psikolojik ve fizyolojik açıdan hassas olmaları dikkate alındığında, kamudan alınan yaşlı bakımı hizmetlerinin hızlı cevap vermede yetersiz olduğu tespit edilmiştir.
Özellikle genel durumunda bir değişiklik görülen ve rutin takibi yapılması gereken yaşlı misafirlerimizin tetkikleri konusunda özel laboratuvar ile anlaşmalar yapılarak uzman doktor tarafından hızlı teşhis konulması sağlanmaktadır.
112 ambulansının hizmet vermediği hastane çıkışlarında, yaşlılarımızın kuruma ve diğer özel hastanelere transferlerinde kurumsal anlaşmalı olduğumuz İstanbul’daki özel ambulans firmaları hizmet vermektedir.
Acil durumlarda görüntüleme ihtiyaçları olan yaşlılarımız için devlet hastanelerinden hizmet alamadığımız durumlarda, anlaşmalı olduğumuz kurumsal görüntüleme merkezleri ve özel hastanelerden hızlı sonuç almak için, uygun şartlarda MR, ultrason gibi görüntüleme hizmeti alınmaktadır.
Huzurevi olarak, bünyemizde bulunan Nöroloji ve Dahiliye Uzmanı doktorlar ile kurum içerisinde hızlı teşhis ve tedavi süreçleri takip edilmekte, farklı branşlarda ise anlaşmalı olduğumuz kurumsal hastanelerden sağlık hizmeti alınmaktadır. Özellikle diyabet, bası yaraları ve yara bakımı kurum içerisinde uzman sağlık personeli tarafından yapılmaktadır.
NGS ve idrar sondası kurum bünyemizde takılmaktadır. Yaşlı misafirlerimizin fizik tedavi merkezlerine gidip gelmelerinin zor olması sebebiyle, fizik tedavi hizmeti huzurevi bünyesindeki uzman fizyoterapist tarafından yapılmaktadır.