Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson hastalığı, hareketi etkileyen ilerleyici bir sinir sistemi hastalığıdır. Semptomlar yavaş yavaş başlar, bazen sadece bir elde zar zor fark edilebilen bir titreme ile başlar. Daha sonrasında kas sertliklerine ve hareketlerde yavaşlamaya da sebep olabilir.
Parkinson hastalığının erken evrelerinde yüzdeki mimik ve ifadeler azalabilir veya tamamen kaybolabilir. Bunun yanı sıra, yürürken kolların sallanmaması, konuşmanın bulanıklaşması gibi etkiler de görülebilir. Parkinson hastalığı belirtileri, hastanın durumu zaman içinde hastalığın ilerlemesi ile birlikte kötüleşebilir.
Parkinson Hastalığı Ne Demek?
Parkinson hastalığı ne demek: Kısaca özetlemek gerekirse, sinir sistemine etki ederek hareket becerilerinin azalmasına sebep olan bir hastalıktır. Adını, İngiliz doktor, James Parkinson’dan almıştır.
1817’de titreme, sertlik ve kambur duruş kombinasyonu ile karakterize kronik, yavaş ilerleyen bir sinir sistemi hastalığı olarak tanımlanarak literatüre girmiştir. Günümüzde bu durumun, beynin substantia nigra adlı bir bölümünde dopamin kaybıyla patolojik olarak karakterize olduğu bilinmektedir.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastalığına Ne İyi Gelir?
Parkinson hastalığına özel bir beslenme programı bulunmasa da genel sağlığı korumak adına Parkinson hastalığı ile yaşayan çoğu insan çeşitli kepekli tahıllar, sebzeler, meyveler, süt ve süt ürünleri ve et ve fasulye gibi protein açısından zengin yiyecekler yemelidir.
Ayrıca, yararla yağları alabilmek için fındık, zeytinyağı, balık ve yumurta gibi ürünler de diyete dahil edilebilir.
Diyetin yanı sıra, uzmanlar tarafından önerilen egzersizler de yapılarak semptomların yoğunluğunun artmasının önüne geçilebilir.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastası Ne Yememeli?
Bazı yiyecekler, Parkinson hastalığının semptomlarını kötüleştirme ve durumun ilerleme hızını arttırma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, hastalar, mutlaka bir beslenme uzmanına da danışarak kendilerine özel beslenme programı almalıdır.
Özellikle işlenmiş gıdalardan uzak durulması gerekir. Bazı araştırmalar, işlenmiş gıda tüketimi ile semptomların şiddetinin artışının doğru oranda olduğunu ortaya koymaktadır.
Yenmemesi gereken işlenmiş gıdalara örnek olarak cipsler, gazlı içecekler, kek, kurabiye gibi şekerli gıdalar ve konserve gıdalar verilebilir.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastalığı Neden Olur?
Parkinson hastalığı, beyinde bulunan bazı sinir hücrelerinin zaman içerisinde parçalanmasına ya da ölmesine sebep olur. Belirtilerin birçoğu beyindeki Dopamin adı verilen bir nöronun azalmasından kaynaklanır. Dopamin seviyesindeki azalma, beyinde anormal aktivitelere sebep olur ve bu da hareket bozuklukları da dahil olmak üzere birçok belirtinin ortaya çıkmasına yol açar.
Parkinson hastalığının nedeni günümüzde kesin olarak bilinmemektedir, genetik ve çevresel faktörlerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Araştırmalar sonucu, Parkinson hastalığına neden olabilecek spesifik genetik mutasyonları tanımlandı. Ancak bunlar, Parkinson hastalığından etkilenen birçok aile üyesine sahip aileler dışında çok nadir gözükmektedir.
Bunun dışında, toksinlere maruz kalmak gibi çevresel faktörler de Parkinson hastası olma riskini arttırabilir. Bu risk, genetik faktörlere kıyasla daha düşüktür.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Parkinson hastalığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir. İlk belirtileri hafif olabilir ve fark edilmeyebilir. Semptomlar genellikle vücudun bir tarafında başlar ve semptomlar her iki tarafı da etkilemeye başladıktan sonra bile genellikle ilk tarafta daha kötü kalır.
Parkinson’un belirti ve semptomları şunları içerebilir:
Titreme: Titreme genellikle bir uzuvda, genellikle elde veya parmaklarda başlar. En yaygın olarak karşılaşılabilen baş parmağı ve işaret parmağını ileri geri ovalama durumu, hap yuvarlama titremesi olarak bilinir.
Yavaş hareket (bradikinezi): Hareket becerilerinin zayıflaması nedeni ile hastanın günlük hayatı zorlaşabilir ve günlük işleri yerine getirmek daha uzun sürebilir. Yürürken adımlar kısalıyor olabilir ve yürümeye çalışırken ayaklar sürüklenebilir.
Sert kaslar: Vücudun farklı bölgelerinde kas sertliği olması muhtemeldir. Sert kaslar ağrıya sebep olduğu gibi hareket aralığını da sınırlayabilir.
Duruş ve denge bozukluğu: Vücudun duruşu kamburlaşabilir veya Parkinson hastalığının bir sonucu olarak denge problemleri olabilir.
Otomatik hareket kaybı: Yürürken göz kırpmak, gülümsemek veya kollarınızı sallamak da dahil olmak gibi bilinçsiz gerçekleşen hareketlerde azalma görülebilir.
Yazı yazmada farklılık: Yazmak zorlaşabilir ve yazı boyutu küçülebilir.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastalığı Tedavisi Nedir?
Parkinson hastalığı, kalıcı olarak tedavi edilemeyen bir hastalıktır, ancak ilaçlar semptomları genellikle büyük oranda kontrol etmenize yardımcı olabilir. Bazı ileri vakalarda ameliyat önerilebilir.
Doktorlar, aerobik egzersizler yapmak gibi ayrıca yaşam tarzı değişiklikleri önerebilir. Denge ve esneme hareketleri içeren fizik tedavi uygulamaları da olumlu sonuçlar doğurabilmektedir. Bir konuşma dili patoloğu da konuşma problemlerini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Huzurevi hizmetlerinden yardım almak sürecin hem hasta hem de yakınları için daha rahat geçmesini sağlayabilmektedir.
Parkinson Hastalığı Nedir: Parkinson Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Geçmişte, Parkinson hastalarının ortalama yaşam süresi hasta olmayanlara kıyasla daha düşük olabilmekteydi. Günümüzdeki tedavi yöntemlerinin daha ileri seviyede olması sayesinde Parkinson hastaları, hasta olmayanlar gibi normal veya normale yakın bir yaşam süresi beklentisine sahip olabilmektedir.
Modern ilaçlar ve tedaviler, insanların, semptomlarını yönetebilecekleri ve aksi takdirde ölümcül olabilecek komplikasyonların oluşumunu veya şiddetini azaltabilecekleri anlamına gelir.
Parkinson hastalığının türü, başlangıç yaşı ve kişinin sağlık hizmetlerine erişimi de dahil olmak üzere bireyin yaşam süresini çeşitli faktörler etkileyebilir.