Yaşlılık Döneminde Görülme Sıklığı Artan Hastalıklar
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 65 yaş üstü artık yaşlı olarak kabul edilmektedir. Tabii ki herkesin 65 yaşından sonra aynı şikayetleri yaşaması söz konusu değildir ancak yine de bu yaşla birlikte artık belirli yaşlı bakım hizmetlerini, önlemleri ve kontrolleri atlamamak gerekmektedir.
Burada unutulmaması gereken, yaşlılığın bir hastalık olmadığı, düzenli bir yaşam ve kontrollerle şikayetlerin azaltılabileceğidir. Öyleki bu yaşlarda ortaya çıkan bir çok şikayet “yaşlılıktandır” diye önemsenmezken aslında temelinde tedavisi gerekli olan birçok başka hastalık yatabilmektedir.
“Yaşlılık” standart şikayetleri olan bir hastalık değildir. Sadece yaş ilerledikçe bazı hastalıklara yakalanma riski artabilmektedir. Öyleki yaşlılık döneminde görülen psikolojik bozuklukların bile temelinde kimi kez tiroit gibi farklı sorunlar yatabilmektedir.
Huzurevi hizmetlerinden yardım almak sürecin hem hasta hem de yakınları için daha rahat geçmesini sağlayabilmektedir.
Alzheimer Hastalığı ve Bunama (Demans)
Bu hastalıkların görülme sıklığı yaş ilerledikçe muhtemel olarak artmaktadır. 70 yaşındaki bir kişide Alzheimer olasılığı yüzde 10 iken, 80-90 yaşında risk oranı yüzde 60-70’lere çıkabilmektedir.
Düşme
Yaşlılıkla birlikte gündeme gelen en önemli risklerin başında düşmeler gelmektedir. 80 yaşında hiçbir hastalığı olmayan biri, düşme sonucu görülen kırıkların yarattığı komplikasyonlar nedeniyle yatağa mahkum hale gelebilmekte, hatta hayatını kaybedebilmektedir. Bu nedenle yaşlılık döneminde düşmeleri önlemek birincil önem taşımaktadır.
İşitme
İleri yaştaki insanlarda dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri de işitme fonksiyonlarındaki azalmalardır. Bunama endişesiyle getirilen birçok kişinin, yapılan testler sonucunda aslında işitme fonksiyonunun azaldığı görülmektedir.. Hatta işitme kaybı sıklıkla depresyonla da karıştırılmaktadır. Yaşlı, fark edilmeyen bir işitme sorunu sebebiyle sohbetlere daha az katılıyorsa ya da söylediklerini tekrar ediyorsa çevresindekiler depresif olduğunu ya da unutkanlık problemi başlangıcı olduğunu düşünebilmektedirler.
Kardiyovasküler Sistem
Yaşlanma süreci en çok kardiyovasküler sistemi etkilemektedir. Kardiyovasküler hastalıklar, özellikle koroner arter hastalığı, hipertansiyon, kalsifik aort darlığı ve kalp yetersizliği yaşla birlikte artmakta ve kardiyovasküler nedenli ölümlerin büyük çoğunluğu yaşlılık döneminde görülmektedir. Kardiyovasküler hastalıkların bu grupta daha çok ortaya çıkmasının nedeni ise; yaşlılığa bağlı yapısal değişiklikler, risk faktörlerine uzun süre maruz kalma ve eşlik eden hastalıklar olarak sıralanmaktadır.
Solunum Sistemi
Solunum sistemi enfeksiyonları, özellikle hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerdeki 65 yaş ve üstü insanlarda önemli bir sağlık sorunudur. Yaşlı ilerleyen yaşına göre sağlıklı olsa ve düşük risk grubunda bulunsa bile bağışıklık sisteminde meydana gelen değişikliklerden dolayı zatürre ve bronşit gibi solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı daha duyarlı olabilmektedir.
Kas ve İskelet Sistemi
Yaşlanmayla birlikte kas-iskelet sisteminde; kemik erimesi, kireçlenme, eklem hastalıkları, romatoid artrit, kalça kırığı gibi hastalıklar görülebilmektedir. Yapılan çalışmalar göstermektedir ki; ilerleyen yaşta en sık kemik erimesi, bel, diz ve boyun bölgesinde olmak üzere dejeneratif eklem hastalıkları görülmektedir.
Sinir Sistemi
İlerleyen yaştaki kişilerde, sinir sistemi değişiklikleri sonucunda birçok hastalık ortaya çıkmaktadır. Özellikle felç, beyin kanaması, alzheimer, demans, parkinson gibi hastalıklar yaşlılık dönemi sinir sistemi hastalıklarının başında gelmektedir.
Sindirim Sistemi
Sindirim sistemi değişiklikleri sonucu ilerleyen yaştaki kişilerde en sık görülen hastalıklar; mide kanamaları, tıkanmaya kadar ilerleyen kabızlık, gastrit, iştahsızlık ve beslenme bozukluğudur.
İdrar Kaçırma
İlerleyen yaştaki kişilerde görülen önemli sağlık problemlerinden biri de idrar kaçırmadır. Toplumda geriatrik idrar kaçırma sorununun görülme sıklığı yüzde 8-34 arasında iken, bu sorun yaşlı bakım evleri ve hastanelerde yüzde 50’lere ulaşabilmektedir.
Uzman Doktor Mehmet Ferhan ŞENGÜN
İstanbul Çamlıca Huzurevi Şubesi İç Hastalıkları ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı