Alzheimer testi, bir kişinin Alzheimer hastası olup olmadığının erken tespit edilebilmesini sağlayabilmektedir.
Tanı, belirli semptomların varlığını belirleyerek ve diğer demans nedenlerini dışlayarak yapılır. Bu, kapsamlı bir tıbbi öykü, zihinsel durum testi, fiziksel ve nörolojik muayene, kan testleri ve beyin görüntüleme muayenesi dahil olmak üzere dikkatli bir tıbbi değerlendirmeyi içerir.
Alzheimer Belirtileri Testi
Doktorlar, düşünme veya hafıza sorunu olan bir kişinin Alzheimer hastalığı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak için çeşitli yöntemler ve araçlar kullanır. Alzheimer’ı teşhis etmek için doktorların kullandığı yöntemler şunlardır:
Beyin taramalarını incelemek
Bunama ve unutkanlık, denge kaybı, görme bozuklukları, koku kaybı gibi duyusal problem yaşayan hastaların yanı sıra bir aile üyesine veya arkadaşına, genel sağlık, reçeteli ve reçetesiz ilaçların kullanımı, diyet, geçmiş tıbbi sorunlar, günlük aktiviteleri gerçekleştirme yeteneği ve davranış ve kişilikteki değişiklikler hakkında sorular sormak
Depresyonun veya başka bir zihinsel sağlık durumunun bir kişinin semptomlarına neden olup olmadığını veya katkıda bulunup bulunmadığını belirlemek için psikiyatrik bir değerlendirme yapmak
Hafıza, problem çözme, dikkat, sayma ve dil testleri yapmak
Sorunun diğer olası nedenlerini belirlemeye yardımcı olabilecek kan, idrar ve diğer standart tıbbi testleri gerçekleştirmek
Alzheimer teşhisini desteklemek veya semptomların diğer olası nedenlerini dışlamak için bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya pozitron emisyon tomografisi (PET) gibi beyin taramaları yapmak gerekir.
Huzurevi hizmetlerinden yardım almak sürecin hem hasta hem de yakınları için daha rahat geçmesini sağlayabilmektedir.
Alzheimer Testi Yap
İnternette, 5 soruyla Alzheimer testi, göz testi, hafıza testi gibi pek çok farklı isimde test bulmak mümkündür. Ancak, Alzheimer gibi hastalıklar tek tip testler ya da uzman denetimi olmadan tanısı konulması mümkün hastalıklar değildir.
Eğer Alzheimer belirtilerinden bazıları olduğu düşünülüyor ise hiç ertelemeden mutlaka ilgili doktora başvurulmalıdır. Tanı koyacak yetkinliğe bir tek uzmanlar sahiptir.
Alzheimer Hastalığı Testi
Alzheimer hastalığı testi yapılırken farklı yöntemler kullanılabilir. Bunlardan bazıları şöyledir:
Kafanın bilgisayarlı tomografisi: Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, vücudun iç kısmının birden fazla görüntüsünü veya resmini üretmek için özel x-ray ekipmanını sofistike bilgisayarlarla birleştirir. Doktorlar, beyin tümörü, subdural hematom veya inme gibi diğer demans nedenlerini aramak ve dışlamak için bu yöntemi kullanır.
MRG: Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), organların, yumuşak dokuların, kemiklerin ve hemen hemen tüm diğer iç vücut yapılarının ayrıntılı resimlerini üretmek için güçlü bir manyetik alan, radyo frekansı darbeleri ve bir bilgisayar kullanır. MRG, hafif kognitif bozukluk ile ilişkili beyin anormalliklerini tespit edebilir ve hangi hafif kognitif bozukluk hastalarının sonunda Alzheimer hastalığı geliştirebileceğini tahmin etmek için kullanılabilir.
PET: Pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması, çeşitli hastalıkların şiddetini teşhis etmek ve belirlemek için az miktarda radyoaktif madde (radyotraser adı verilen) kullanan bir tanı muayenesidir.
Bu yöntemler ile toplanan verilerin birleştirilmesi sonucunda doktorlar daha kesin bir tanı koyabilmektedir.
Alzheimer Testi Nasıl Yapılır?
Alzheimer testleri, kişinin ya da yakınlarının bazı semptomları fark etmesi sonucu doktora danışmakla başlar. Doktor, öncelikle kişiyi hem sözlü olarak hem de fiziksel olarak muayene ederek başlar. Doktorun sahip olabileceği soruları yanıtlarken açık ve dürüst olmak önemlidir. Demansın resmi teşhisini sadece doktorlar gibi nitelikli sağlık uzmanları yapabilir.
Bununla birlikte, teşhisin uzun zaman alabileceğini de bilmek önemlidir. Hastaneye birden fazla kez gitmeniz gerekebilir. Doğru bir teşhise sahip olduğunuzdan emin olmak için ek testler yapmanız veya bir hafıza kliniğine veya bir uzmana yönlendirilmeniz gerekebilir.
Bunun nedeni, demansı teşhis edebilecek özel bir testin olmamasıdır. Doktorunuz ilk değerlendirmenizden sonra demanstan şüpheleniyorsa ancak kesin bir sonuç çıkaramıyorsa, büyük olasılıkla bir birkaç saat süren dizi fiziksel ve bilişsel muayene yapar. Bu muayeneler demans belirtileri ile uyumlu işaretler gösterip göstermediğinizi belirleyebilir.
Doktor, ayrıntılı tıbbi geçmişinizle birlikte test sonuçlarının bir kombinasyonunu aldıktan sonra, resmi bir tanı koymak için gerekli kanıtlara sahip olacaktır.
Alzheimer Başlangıcı Testi
Etkili olması için, Alzheimer’ı tedavi etmede kullanılan şu anda mevcut ilaçların erken kullanılmaya başlanması gerekmektedir. Bu nedenle de psikologlar ve doktorlar, semptomlar ortaya çıkmadan önce bile Alzheimer hastalığını tanımlayabilen test yöntemleri aramaktadır.
Bazı umut verici başlangıç testleri şunlardır:
Eşleştirilmiş-ortak öğrenme Alzheimer testi: Bu testte, insanlar ilgili kelime çiftlerini ve ilgisiz çiftleri hatırlamaya çalışırlar. Çoğu insan için, ilgili kelime çiftlerini hatırlamak daha kolaydır. Ancak, Alzheimer hastalığını geliştirmeye yatkın olan insanlar, kelimeler ilişkili olduklarında daha iyi sonuç elde etmezler.
Algısal tanımlama görevi: Bu testten geçen kişiler, bilgisayar ekranında kısa bir süre göründüklerinde kelimeleri yüksek sesle okurlar. Uzmanlar, test yapanların bu kelimeleri daha hızlı okumasına izin vermesi gereken bir aşinalık duygusunu test etmek için bazı kelimeleri tekrarlarlar. Araştırmacılar, aşinalık duygusunun Alzheimer geliştirme riski yüksek olan insanlara yardım etmediğini buldu.
Görsel ilişkilendirme Alzheimer testi: Bu testte, insanlar mantıksız olarak diğer nesnelerle eşleştirilen çizimleri hatırlamaya çalışırlar. Bu testteki düşük performans, epizodik bellekte sorunlar olduğunu gösterir.
Dikotik dinleme görevi: Bu test, sol kulağa giden bir bilgi akışı ve sağ kulağa giden farklı bir akışla kulaklıklardan bilgi dinlemeyi içerir. Washington Üniversitesi Alzheimer Hastalığı Araştırma Merkezi’nde yapılan bir araştırmaya göre, erken demansı olan kişiler sağ kulağa sunulan bilgileri hatırlamakta daha iyi bir iş çıkarmaktadır. Sağ kulak, işlem için varsayılan yoldur. Demans ilerledikçe, insanlar, dikkatlerini sol kulaklarına çevirmenin daha zor olduğunu söylemektedir. Sonuç olarak, test Alzheimer için iyi bir erken uyarı işaretidir.
Alzheimer Erken Tanı Testi
Yakın zamanda, Washington Üniversitesi Tıp Okulu’nda geliştirilen bir kan testi ile Alzheimer teşhisi yapılabilmeye başlandı ve testin son derece doğru olduğu öne sürülmektedir. Üç kıta genelinde yaklaşık 500 hastanın katıldığı çalışmada, bu kan testi yönteminin Alzheimer hastalığının erken belirtilerini tespit etmekte kullanılabileceği kanıtlamıştır. Hatta unutkanlık gibi en erken belirtiler ilerlemeden önce tanı koyma ihtimali artmaktadır.
Farklı test yöntemlerini tercih etmek de mümkündür. Doktorlar muayene esnasında ailenin soy ağacına bakarak genetik risk faktörlerini de belirlemeyi deneyebilmektedir.
İnternette, 20 dakikada ya da 3 soruda Alzheimer testi gibi online olarak yapılan testler mevcut olsa da bir uzmana danışmadan tanı koyulması mümkün değildir.