Alzheimer Nedir: Alzheimer hastalığı, ilerleyici bir durumdur ve demansa neden olan çeşitli sebeplerden biridir. Alzheimer, zihinsel işlevlerde ilerleyici bir düşüş, hafıza kaybı ve kafa karışıklığına neden olur.
Nedeni tam olarak bilinemese de doktorlar, hastalığı anlama ve teşhis etme ve düşüşü yavaşlatabilecek ilaç tedavileri geliştirme konusunda ilerleme kaydetmektedir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Ne Demek?
Demans, hafıza kaybı, düşünme, problem çözme veya dil ile ilgili zorlukları içeren bir dizi semptomun adıdır. Demans, beyin, Alzheimer hastalığı da dahil olmak üzere hastalıklardan zarar gördüğünde gelişir.
Alzheimer hastalığı beyni etkileyen fiziksel bir hastalıktır. Adı da hastalığı ilk tarif eden Doktor Alois Alzheimer’dan almıştır.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Hastalığı Nedir?
Alzheimer hastalığı, ilerleyici ve geri dönüşü olmayan bir beyin hastalığıdır. Bu durumun en sık görülen iki belirtisi kafa karışıklığı ve hafıza kaybıdır. Alzheimer hastalığı, basit görevlerin bile zorlaştığı veya imkânsız hale geldiği noktaya kadar yavaş yavaş düşünme ve hafızanın bozulmasına neden olur.
Alzheimer hastalığı nihayetinde bir kişinin konuşamaması da dahil olmak üzere çevrelerine cevap verme yeteneğini kaybetmesine neden olabilir.
Aynı zamanda yaşlı erişkinlerde demansın en sık nedenidir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Neden Olur?
Beyin birbirine bağlanan milyarlarca sinir hücresinden oluşur. Alzheimer hastalığında bu hücreler arasındaki bağlantılar kaybolur. Bunun nedeni, proteinlerin ‘plaklar’ ve ‘karışıklıklar’ adı verilen anormal yapılar oluşturmasıdır. Sonunda sinir hücreleri ölür ve beyin dokusu kaybolur.
Beyin ayrıca hücreler arasında sinyal göndermeye yardımcı olan önemli kimyasallar içerir. Alzheimer’lı insanlar, beyinlerinde bu ‘kimyasal habercilerden’ daha azına sahiptir. Bu yüzden sinyaller iletilemez. Alzheimer hastalığı için beyindeki bazı kimyasal habercilerin seviyelerini yükseltmeye yardımcı olabilecek bazı ilaç tedavileri vardır. Bu, bazı belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
Alzheimer ilerleyici bir hastalıktır. Bu, zamanla yavaş yavaş beynin daha fazla bölümünün hasar gördüğü anlamına gelir. Bu olduğunda, daha fazla semptom gelişir ve daha da kötüleşir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Belirtileri Nelerdir?
Alzheimer hastalığının erken belirtileri, hastalığı olan kişi ve ona en yakın kişiler dışında kimse tarafından fark edilmeyebilir. Fark edildiği durumlarda bile semptomlar yaşla birlikte gelen normal değişikliklerle karıştırılabilir.
Belirtiler ilk aşamada isimleri ya da günlük işleri hatırlamakta zorlanmak olarak kendini gösterebilir. Daha sonradan, okuma ve planlama gibi becerilerin etkilendiği görülebilir. Son aşamalarda ise hastanın fiziksel becerilerinde de ciddi değişiklikler görülebilir.
Tanı koymak için, uzmanlar, genellikle kişinin beyninin ne kadar iyi çalıştığını bulmak için çeşitli test türlerini içeren bir muayene yaparlar. Bunlar genellikle hafıza testleridir. Bulmaca veya kelime oyunları gibi görünebilirler.
Ayrıca, hastanın sağlık geçmişine bakılır ve diğer olası hafıza kaybı veya karışıklık nedenlerini kontrol etmek için bazı testler isteyebilir. Bu testler BT, MRI veya PET taramaları gibi beyin taramalarını içerebilir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Hastalığına Ne İyi Gelir?
Hastalığa iyi gelen yöntemler, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, sağlık geçmişine, semptomlarına ve tercihlerine göre farklılık gösterebilir. Hastalığın ilerlemesi bazı ilaçlar aracılığıyla yavaşlatılabilir fakat her kişide ilaçların etkisi de farklı olmaktadır.
Depresyon veya anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklara yardımcı olmak için tedavi almak da hastaya iyi gelebilir. Bunun yanı sıra, uyku bozuklukları için yardım almak da önemlidir.
Hastalar gibi hasta yakınları da psikolojik destek hizmetlerinden yararlanabilir. Böylece, hasta ile ilgilenirken yaşadıkları psikolojik durumlar ile baş etmeleri kolaylaşabilir.
Çoğu uzman, beyninizin sağlığını korumanın en iyi yolu olarak sağlıklı ve aktif bir yaşam tarzı önermektedir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Alzheimer hastaları, semptomlarının ortaya çıkmasından sonra ortalama 8 yıl yaşarlar. Ancak hastalık bazı insanlarda hızlı, diğerlerinde yavaş ilerleyebilir. Bazı insanlar hastalıkla 20 yıl kadar yaşarlar.
O nedenle kesin bir şey söylemek mümkün değildir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Hastaları Neden Ölür?
Alzheimer hastalığı beyindeki sinir bağlantılarını yok eder, bu da hareket etmek, yutmak ve kendinizi beslemek gibi sıradan şeyler yapmayı giderek zorlaştırır.
Hastalık beyni tahrip eder fakat doğrudan ölüme yol açmaz. Ölüme yol açan şey beyin fonksiyonlarındaki düşüşten kaynaklı komplikasyonlardır. Yutma fonksiyonundaki kayıplar özellikle tehlikelidir.
Alzheimer’lı olanların büyük çoğunluğu aspirasyon pnömonisinden ölmektedir. Yiyecek veya sıvı, yemek borusu yerine nefes borusundan aşağı indiğinde, akciğerlerde pnömoniye dönüşen hasara veya enfeksiyona neden olur.
Aspirasyon pnömonisinin yanı sıra yatak yarası, tanı konmamış idrar yolu enfeksiyonlarından sepsis enfeksiyonları, genel olarak enfeksiyonlar, düşmelerden kaynaklanan yaralanmalar, yetersiz beslenme ve dehidrasyon da sık görülen komplikasyonlar arasındadır.
Huzurevi hizmetlerinden yardım almak sürecin hem hasta hem de yakınları için daha rahat geçmesini sağlayabilmektedir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Tedavisi Nedir?
Günümüzde Alzheimer hastalığının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak semptomları geçici olarak azaltabilecek ilaçlar vardır. Bu ilaçlar, semptomların kontrol altında tutulmasına yardımcı olarak yaşam kalitesini arttırdığı gibi hastalığın ilerlemesini de yavaşlatabilmektedir.
Psikolojik destek de hastalara ve ailelerine yardım etmek, günlük yaşam ile başa çıkmak kullanılabilir.
Alzheimer Nedir: Alzheimer Testleri Nelerdir?
Alzheimer tanısı koymak için tek bir test yöntemi yoktur.
Pek çok farklı alanda uzmanlaşmış doktorlar (nöropsikologlar, geriatristler gibi) birden fazla yöntem ve araç yardımı ile tanıya karar verirler. Tanı koyulabilse de hastalığının nedenini anlamak zor olmaktadır.
Bunun için hastanın sağlık geçmişinden beyin tarama testlerine pek çok farklı muayene yöntemi kullanılır.